Κεραμεικός -
γενικά
Ο Κεραμεικός ήταν το
σημαντικότερο νεκροταφείο της Αρχαίας Αθήνας. Η ονομασία του προέρχεται από τον
πανάρχαιο συνοικισμό των κεραμέων που είχαν εγκατασταθεί στις όχθες του ποταμού
Ηριδανού.
|
Διαιρέθηκε σε δύο τμήματα, τον "έσω" και "έξω" Κεραμεικό, όταν
κατασκευάσθηκε το Θεμι- στόκλειο τείχος (5ος αιώνας π.Χ.). Τα τμήματα
αυτά συνδέονταν μεταξύ τους με δύο από τις σπουδαιότερες πύλες της αρ- χαίας
Αθήνας, το Δίπυλο και την Ιερά Πύλη.
Από την Ιερά Πύλη ξεκινούσε η Ιερά Οδός, δίπλα ακριβώς από τον Ηριδανό ποταμό |
Από τις πύλες αυτές εκκινούσαν δύο δρόμοι, εκατέρωθεν των οποίων
αναπτύχθηκε το επίσημο νεκροταφείο της πόλης, το οποίο χρησιμοποιήθηκε αδιάκοπα
από τον 9ο αιώνα π.Χ. έως και τα υστερορωμαϊκά χρόνια. Άλλα σημαντικά μνημεία
του κεραμεικού είναι :
- Το Πομπείο στην εσωτερική μεριά των
τειχών που ήταν ένα αρχαίο οικοδόμημα στο οποίο γινόταν η φύλαξη των ιερών
σκευών και των αντικειμένων, αλλά και αφετηρία της πομπής των
Παναθηναίων. - Η κρήνη στην εσωτερική μεριά του δίπυλου, ένα οικοδόμημα που
παρείχε νερό στους ταξιδιώτες και τους κατοίκους που εισέρχονταν στην
πόλη - Ο ταφικός περίβολος με σημαντικά μνημεία - Το Δίπυλο, η
επισημότερη και μεγαλύτερη Πύλη της Αθήνας. Διέθετε δύο ανοίγματα που οδηγούσαν
σε εσωτερική αυλή με τέσσερις πύργους στις γωνίες.
Το Δημόσιον
Σήμα
Το τμήμα
του νεκροταφείου που ήταν από την μεριά του Δίπυλου (αριστερά από την Ιερά Οδό -
όπως κοιτάμε προς την Ακρόπολη) ήταν το "Δημόσιον Σήμα". Σε αυτόν τον χώρο
γινόντουσαν δημοσία δαπάνη οι ταφές σημαντικών προσωπικοτήτων και όσων πέθαναν
υπερασπιζόμενοι τα πάτρια (εκτός των νεκρών της Μάχης του Μαραθώνος που ετάφησαν
στον ομώνυμο Τύμβο). Το Δημόσιον Σήμα είναι μία περιοχή πλάτους 40 και (όπως
υπολογίζεται) μήκους 1100 μέτρων περίπου. Εκεί βρίσκονται οι τάφοι των επιφανών
Περικλέους, Θρασυβούλου, Φορμίωνος, Κλεισθένους, Λυκούργου, Σόλωνος
και πολλών άλλων.
|
Μόνο ένα
μικρό τμήμα του Δημοσίου Σήματος έχει ανασκαφεί. Οι απαλλοτριώσεις που έγιναν
στις πρώτες ανασκαφές του 1870 από τον τότε διευθυντή της Ελληνικής
Αρχαιολογικής Εταιρείας Στ. Κουμανούδη, ξεκίνησαν στο απέναντι του Δημοσίου
Σήματος τμήμα του νεκροταφείου, λόγω κάποιων τυχαίων ευρημάτων που βρέθηκαν σε
εκείνο το σημείο και αποτέλεσαν το έναυσμα για την διενέργεια των
ανασκαφών.
Σημείωση της ΑΕΙ : Από το 1913, η αποκλειστική ευθύνη των ανασκαφών ανήκει στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο. |
Το νέο
τμήμα του Δημοσίου Σήματος
Ένα νέο τμήμα του Δημοσίου
Σήματος ανακαλύφτηκε τον Φεβρουάριο του 1997 στην οδό Σαλαμίνος 35 με τα έργα
για την οικοδόμηση ενός θεάτρου.
Στις ανασκαφές πού πραγματοποιήθηκαν από την 3η εφορεία κλασικών αρχαιοτήτων υπό την διεύθυνση της Χ. Στούπα, βρέθηκαν τέσσερα πολυάνδρεια (κοινοί τάφοι) με οστά και ταφικά κτερίσματα - κεραμικά (ερυθρόμορ- φα αγγεία και λευκοί λήκυθοι) που χρονολογούνται στην εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου (430 με 420 π.Χ.). |
|
Ένα πέμπτο πολυάνδρειο
βρέθηκε κάτω από παρακείμενο κτίριο, αλλά δεν έχει ανασκαφεί
ακόμα. Σύμφωνα με την αρχαιολογική μελέτη
οι τάφοι είχαν συληθεί στην ύστερη αρχαιότητα και η αρχική θέση των σκελετών
έχει αλλάξει.
Σημαντικό μέρος των ευρημάτων αποτελούν τα οστά που βρέθηκαν και αυτή
την στιγμή βρίσκονται για μελέτη στο Πανεπιστήμιο Adelphi της Ν. Υόρκης, όπου τα
μελετάει ο ανθρωπολόγος κ. Αναγνώστης Αγγελαράκης (ο οποίος διεξάγει και άλλες
ανθρωπολογικές μελέτες με οστά από την Κύπρο, το Ισραήλ κ.α.). Το μεγαλύτερο
μέρος των οστών προέρχεται από τα τρία ευρεθέντα πολυάνδρεια. Τα οστά που είναι
εύκολα αναγνωρίσιμα μας δείχνουν ότι πρόκειται για τμήματα οστών από κρανία,
χέρια, κνήμες καθώς και λεκάνες. Με μία πρώτη δειγματοληπτική εξέταση των οστών
φαίνεται ότι τα οστά ανήκαν σε άνδρες.
----------
Το σπήλαιο Φράχθι στην Αργολίδα (κοντά στο χωριό Κοιλάδα) παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον όχι μόνο λόγω της διαρκούς κατοικήσεως του για μία μεγάλη περίοδο (πολύ πριν το 30.000 π.Χ. και μέχρι το 3.000 π.Χ. περίπου), αλλά και από τα πολύ σημαντικά ευρήματα που βρέθηκαν και αποκαλύπτουν σημαντικές άγνωστες πτυχές της ιστορίας μας.
ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΗΣ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΣ
(περ. 7250 π.Χ. σύμφωνα με τις μετρήσεις του καθηγητή T. Jacobsen )
Τα ερωτήματα που δημιουργούνται από αυτή την ανακάλυψη είναι πολλά π.χ. :
-Τι τεχνοτροπίας ήταν οι βάρκες τους; Μπορούσαν να πλεύσουν τέτοιες αποστάσεις πάνω σε κορμούς δέντρων ή απλές σχεδίες;
Για την τεχνοτροπία κατασκευής δεν μπορεί να απαντήσει κανείς με βεβαιότητα εφ' όσον δεν υπάρχουν σχετικά ευρήματα. Πάντως το σίγουρο είναι ότι (όπως προαναφέραμε), αλιεία μεγάλων ιχθύων σε βαθιά νερά δεν γίνεται πάνω σε κορμούς δέντρων ή απλές σχεδίες.
-Μπορούσαν οι πρόγονοί μας σε τόσο παλαιά εποχή να έχουν εξερευνήσει τις Κυκλάδες; Και τι απόσταση θα μπορούσαν να έχουν καλύψει πλέοντες;
Εφ' όσον πλέοντες μπορούσαν να καλύψουν με άνεση την απόσταση των (τουλάχιστον) 150 χιλιομέτρων μέχρι την Μήλο, είναι σίγουρο ότι όχι μόνο γνώριζαν και είχαν επικοινωνία με την περιοχή των Κυκλάδων, αλλά ίσως να είχαν φτάσει και μακρύτερα. Μία απλή μελέτη ενός χάρτη του Αιγαίου Πελάγους, μας δείχνει ότι με ακτίνα τα 150 Χιλιόμετρα (περίπου 83,5 Ναυτικά μίλια) και ενδιάμεσους σταθμούς τα διάφορα νησιά, καλύπτονται μεγάλες αποστάσεις στο Αιγαίο.
Λεπτομερέστερες μελέτες το 1989 έδειξαν ότι κάποια από τα οστά που βρέθηκαν εκεί δεν άνηκαν στον άνδρα.
Σε τουλάχιστον μία από αυτές τις ταφές βρέθηκαν και ίχνη φωτιάς και ενδέχεται να αποτελούν σημάδια καύσης νεκρών.
Δυστυχώς η ιδιομορφία του Αιγιακού χώρου σε συνδυασμό με την ανύψωση των υδάτων μεταξύ του 14000 και 6000 π.Χ. σίγουρα έφερε πολλούς παρόμοιους χώρους κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σπήλαια που παλαιότερα ήταν σε κάποια απόσταση από την θάλασσα λόγω της υψομετρικής διαφοράς, βρέθηκαν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-----------------------
|
Ένα μεγάλο μέρος των οστών έχουν εκτεθεί σε υψηλές θερμοκρασίες περ.
800° C κατά την καύση τους. Από την πρώτη εξέταση φάνηκε ότι ένα μέρος των οστών
είναι καμένο ενώ τα υπόλοιπα όχι. Αυτό οφείλεται στην γνωστή συνήθεια των
αρχαίων να καίνε τους νεκρούς πολεμιστές που πέθαναν μακριά από την πατρίδα
τους, προκειμένου να είναι ευκολότερη η μεταφορά των σωρών τους για να ταφούν
στην πατρίδα σε επίσημη τελετή.
Σε αυτή την θερμοκρασία τα οστά
συρρικνώνονται στο 1/3 του κανονικού τους μεγέθους και όλα τα οργανικά υπόλοιπα
(συμπεριλαμβανομένου και του DNA και ιχνών από ασθένειες όπως ο λοιμός των
Αθηνών στην εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου) καταστρέφονται, γεγονός που κάνει
την ανθρωπολογική έρευνα πολύ
δύσκολη.
|
Παρόλα αυτά στο περιοδικό Archaeology αναφέρεται ότι ο ανθρωπολόγος
κ. Αγγελαράκης θα μπορέσει μέσω της μελέτης του να καταλήξει σε συμπεράσματα
σχετικά με την ηλικία τους, την κατάσταση της υγείας τους, την διατροφή τους, το
επάγγελμά τους κλπ. Βέβαια
προκειμένου να έχουμε μία όσο το δυνατόν πληρέστερη άποψη για την ταυτότητα των
νεκρών, μεγάλο ρόλο θα έχουν και οι αρχαιολογικές έρευνες και μελέτες στα άλλα
ευρήματα (π.χ. αγγειοπλαστική), αλλά και τα κείμενα του Θουκυδίδη και του
Παυσανία.
Η αποστολή
των οστών για μελέτη στο εξωτερικό
Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες
λήφθηκε η απόφαση για την μεταφορά των οστών στην Αμερική είναι άγνωστες. Το
περιοδικό Arcahaeology αναφέρει ότι ο ανθρωπολόγος κ. Α. Αγγελαράκης ενημερώθηκε
από τις Ελληνικές αρχές και ότι δικό του επιτελείο συσκεύασε τα οστά σε ειδικά
κιβώτια προκειμένου να μεταφερθούν στην Ν. Υόρκη. Στο περιοδικό Τρίτο Μάτι τ. 88
ο αρθρογράφος Ι. Γιαννόπουλος αναφέρει ότι σε επίσκεψη που έκανε στην αρμόδια
εφορεία τον Φεβρουάριο του 1999 για να ζητήσει πληροφορίες για τα ευρήματα στο
Δημόσιο Σήμα, του απάντησαν να μην πιστεύει σε παραμύθια και ότι δεν υπήρχαν
ευρήματα. Πληροφορίες που έχουμε αναφέρουν ότι παρόλο που συνεδρίασε Κ.Α.Σ.
(Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) που έδωσε το πράσινο φως για να μεταφερθούν τα
οστά εκτός Ελλάδος για μελέτη, η αρμόδια εφορεία Σπηλαιολογίας - Ανθρωπολογίας
που έπρεπε να είχε τον τελευταίο λόγο, δεν ενημερώθηκε
καθόλου!!!!Μερικά από τα ερωτήματα που
δημιουργούνται είναι :
Δεν θα μπορούσε να γίνει η μελέτη
των οστών στην Ελλάδα;
Υπήρξε καταγραφή των οστών που εστάλησαν στο εξωτερικό προκειμένου να υπάρχει εξασφάλιση τους; (π.χ. μπορεί σε περίπτωση λάθους να επιστρέψουν ανάμεσα στα άλλα και οστά από άλλες περιοχές που μπορεί να αλλοιώσουν τα ανθρωπολογικά συμπεράσματα για την καταγωγή των πολεμιστών του Περικλή;). Εξασφαλιζόμαστε στην περίπτωση που η μελέτη των ευρημάτων θα περάσει από τα χέρια του καθηγητή κ. Α. Αγγελαράκη σε κάποιον άλλο ερευνητή; |
|
Τα παραδείγματα που έχουμε
από το πρόσφατο παρελθόν (π.χ. η επιπλοκή με τον Μινωικό Μικροκέφαλο και η
άρνηση των Αυστριακών αρχών που τον είχαν δανειστεί για μελέτη να μας τον
επιστρέψουν βλ. σχετική σελίδα της Ανθρωπολογικής Εταιρείας
Ελλάδος) μας δείχνουν ότι αυτές οι ανησυχίες δεν είναι
υπερβολικές.
ΚΑΛΛΙΟΝ ΤΟ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙΝ Η ΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙΝ έλεγαν οι πρόγονοί μας και σίγουρα ήξεραν πολλά παραπάνω από εμάς.
Έχουμε γεμίσει μουσεία του εξωτερικού με πληθώρα σημαντικών Ελληνικών ευρημάτων. Κάποια στιγμή όμως θα πρέπει να πάψει η εξάρτηση της αρχαιολογικής έρευνας από τις ξένες αποστολές, τα συμπεράσματά τους και τις χρονολογήσεις τους. Η χώρα μας έχει πλούσιο έμψυχο υλικό με ικανή επιστημονική κατάρτιση που μπορεί να φέρει εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο και να ανατρέψει πολλά από τα "διεθνή επιστημονικά κατεστημένα" που αφορούν τον Ελληνικό πολιτισμό.
ΚΑΛΛΙΟΝ ΤΟ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙΝ Η ΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙΝ έλεγαν οι πρόγονοί μας και σίγουρα ήξεραν πολλά παραπάνω από εμάς.
Έχουμε γεμίσει μουσεία του εξωτερικού με πληθώρα σημαντικών Ελληνικών ευρημάτων. Κάποια στιγμή όμως θα πρέπει να πάψει η εξάρτηση της αρχαιολογικής έρευνας από τις ξένες αποστολές, τα συμπεράσματά τους και τις χρονολογήσεις τους. Η χώρα μας έχει πλούσιο έμψυχο υλικό με ικανή επιστημονική κατάρτιση που μπορεί να φέρει εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο και να ανατρέψει πολλά από τα "διεθνή επιστημονικά κατεστημένα" που αφορούν τον Ελληνικό πολιτισμό.
 |
Το περιοδικό Archaeology που
αναφέρθηκε εκτενέστατα στο θέμα |
ΠΡΟΣΘΗΚΗ:
Ευρήματα από
τις εργασίες για την διάνοιξη του Υπογείου Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου (Μετρό)
Αθηνών.
Οι εργασίες για την διάνοιξη του
Υ.Μ.Σ. προκάλεσαν μεγάλη ζημιά στο αρχαιολογικό υπόβαθρο των περιοχών που έγιναν
οι εργασίες. Είναι άγνωστος ο αριθμός των ευρημάτων και χώρων που καταστράφηκαν
από τις μηχανές διάνοιξης των σηράγγων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι σε αρκετές
περιπτώσεις σημαντικότατοι αρχαιολογικοί χώροι σώθηκαν κυριολεκτικά την
τελευταία στιγμή χάρη στην έγκαιρη επέμβαση των αρχαιολόγων της Αρχ. Υπηρεσίας
(π.χ. οι υπεύθυνοι της εταιρείας υποχρεώθηκαν να κάνουν παράκαμψη στην γραμμή
του Υπογείου Σιδηροδρόμου, για να αποφύγουν την περιοχή του Κεραμεικού). Έτσι τα
ευρήματα που τελικά διεσώθησαν αποτελούν μικρό τμήμα των όσων θα μπορούσαν να
έχουν σωθεί, στερώντας μας πολύτιμες πληροφορίες για την ανθρώπινη παρουσία και
δραστηριότητα στην περιοχή των Αθηνών σε παλαιότερες της προϊστορικής εποχές.
(ανασκαφές έγιναν κατά βάση στις περιοχές των σταθμών και όχι σε τμήματα των
σηράγγων που είναι και το μεγαλύτερο τμήμα του συνολικού έργου).
Θα επανέλθουμε με περισσότερα επί του θέματος.
Θα επανέλθουμε με περισσότερα επί του θέματος.
Βιβλιογραφία - σχετικές αναφορές
Από όπου προέρχονται οι φωτογραφίες και μέρος των
κειμένων της σελίδας μας.
|
--------------------------
Σκυρόδεμα (τσιμέντο) του 1000
π.Χ. ίδιας ποιότητος με το σημερινό και αδιαπέραστο από την
ραδιενέργεια.
Έχει καλλιεργηθεί η άποψη ότι οι τεχνολογικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων
ήταν ελάχιστες και υπολείποντο κατά πολύ των επιστημονικών τους θεωριών. Όμως ένα
πλήθος ιστορικών μαρτυριών, που συστηματικά αποσιωπώνται, καταδεικνύουν το
εντελώς αντίθετο. Ακόμη και κάποια διασωθέντα μνημεία της αρχαιότητας παρουσιάζουν ως προς την τεχνολογία τους και τις ιδιότητές
τους εκπληκτικά επίπεδα γνώσεως, που είναι
γνωστά σε λίγους ερευνητές σήμερα. Παράδειγμα αποτελούν οι αποδείξεις για την επιστήμη
της Χημείας, ένα γνωστικό κλάδο
του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού με τεχνολογικές εφαρμογές που δεν υπολείποντο
σε τίποτε των σημερινών, κλάδο που εν τούτοις είναι λησμονημένος από το διεθνές
ακαδημαϊκό κατεστημένο. Ο Ιωάννης Τσαγκάρης, καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, είναι απ’
τους ελάχιστους
ερευνητές , που εδώ και χρόνια προσπαθεί να ανασύρει απ’ την ιστορία την θαμμένη
γνώση των προγόνων μας. Ακολουθεί η
συνέντευξη που παραχώρησε ο καθηγητής κ. Τσαγκάρης στο περιοδικό “Δαυλός” που φωτίζει
άγνωστες πτυχές της Χημικής επιστήμης στην
αρχαία Ελλάδα, καθώς και η
συνέντευξη του κ. Ευσταθιάδη του μηχανικού που έκανε την μελέτη του αρχαίου
σκυροδέματος.
Τσιμέντο καλύτερο από το
σημερινό στην αρχαία Ρόδο
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Τσαγκάρη, ελάχιστα γνωρίζουμε σήμερα για τις
Χημικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων. Ποια είναι η κυρίαρχη άποψη που προβάλλεται
σχετικά με την γέννηση αυτής της επιστήμης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι περισσότεροι και σήμερα δέχονται, ότι η Χημεία
έχει τις ρίζες της στην Αίγυπτο, που διέσωσαν οι Άραβες αλχημιστές και κατόπιν
οι αλχημιστές του Μεσαίωνα. Η Ελληνική συμβολή δεν ήταν καθόλου γνωστή
παλαιότερα, αλλά και σήμερα δεν προβάλλεται επαρκώς. Εκείνος που ανέδειξε την
καταλυτική συνεισφορά των Ελλήνων στην γένεση αυτής της επιστήμης ήταν ο Γάλος
χημικός
Marcelin Berthelot γύρω στα 1888. Ο Μπερτελώ μελέτησε αρχαία και μεσαιωνικά
κείμενα καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι χημικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων
ήταν μεγάλες και πέρασαν στην Αλεξάνδρεια της Ελληνιστικής εποχής. Στην Ελλάδα
συνεχιστής των απόψεων του Μπερτελώ και πρωτεργάτης της ανάδειξης της Ελλάδος
ήταν ο Μιχαήλ Στεφανίδης από την Λέσβο, καθηγητής της Ιστορίας των Φυσικών
Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Πέρα από τις
ιστορικές πηγές, που ερεύνησαν αυτοί οι δύο επιστήμονες, υπάρχουν αρχαιολογικά
κατάλοιπα, που να καταδεικνύουν ένα μέρος της γνώσης αυτής;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Βεβαίως. Για
παράδειγμα στην Ρόδο ήκμασε η πόλη Κάμιρος, απ’ τους Ομηρικούς χρόνους μέχρι το
400 π.Χ. , όταν ο μεγάλος αρχιτέκτονας και πολεοδόμος Ιππόδαμος έκτισε την πόλη
της Ρόδου και η Κάμιρος παρήκμασε.
|
Στην ακρόπολη λοιπόν της
Καμίρου σώζεται σήμερα κτίσμα μιας μεγάλης δεξαμενής από μπετόν, χωρητικότητας
600 κυβικών μέτρων που χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ. Είναι πράγματι από μπετόν
με προδιαγραφές, σύσταση, ποιότητα, ποιοτική αντοχή και ελαστικότητα όμοια με
τις σημερινές, σύμφωνα με εργασία του κ .Ευσταθιάδη.
Ο Ε. Ευσταθιάδης είναι ένας πολύ καλός μηχανικός – συνταξιούχος νομίζω τώρα – με μεγάλη πείρα στα μπετόν – μπετόν αρμέ, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών Δημοσίων έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η αξιέπαινη αυτή εργασία του έγινε το 1978, η οποία δεν αμφισβητείται πειραματικώς και αποδεικνύει ότι το μπετόν της δεξαμενής της Καμίρου είναι όμοιο και ίσως καλύτερο από το σημερινό τύπου “πόρτλαντ”. |
Το εύρημα αυτό, που έχει ασφαλώς τεράστιο επιστημονικό,
ιστορικό και δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, δυστυχώς δεν προεβλήθη απ’ το Ελληνικό
κράτος.
Τσιμέντο του 1000 π.Χ. αδιαπέραστο από την
ραδιενέργεια
ΕΡΩΤΗΣΗ : Είχατε αναφερθεί και στα μεταλλεία του Λαυρίου…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : …να σας πω και για το Λαύριο. Το 1992 η Αμερικανίδα
φυσικοχημικός Μάρθα Μπουντγουαίη έκανε μία ανακοίνωση σε συνέδριο στην Βοστώνη,
στην οποία έλεγε ότι το κονίαμα της κατασκευής των επιχρίσεων των αρχαίων
μεταλλευτικών δεξαμενών του Λαυρίου είναι αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια.
Πρόκειται για ένα είδος τσιμέντου που
χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες 3000 χρόνια πρίν –
τουλάχιστον. Μάλιστα η κυρία Μπουντγουαίη συνέστησε να χρησιμοποιηθεί το υλικό
αυτό ως μέσο επιχρίσεως των δεξαμενών αποθήκευσης πυρηνικών αποβλήτων!
ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Τσαγκαράκη, μας αναφέρετε σπουδαία πράγματα,
που όμως ελάχιστοι γνωρίζουν.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Σας είπα : Αν δεν ήταν ο Μπερτελώ και ο Στεφανίδης –
θα προσθέσω και τον καθηγητή μου στο Πολυτεχνείο Προκόπη Ζαχαρία, ο οποίος και
με δίδαξε τις γνώσεις αυτές – ίσως να μην γνωρίζαμε τίποτα σήμερα. Μάλιστα ο
Στεφανίδης με σειρές βιβλίων του απεδείκνυε, ότι στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν οι
“χυμευταί”, κάτι αντίστοιχο των σημερινών χημικών ή χημικών μηχανικών. Ο
καθηγητής Ζαχαρίας υποστήριξε, ότι η Χημεία έπρεπε να γράφεται με υ και να
αναφέρεται και ως “Χυμευτική”.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Πως το δικαιολογούσε αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι αρχαίοι έλεγαν, πως, για να γίνει μία χημική
πράξη, έπρεπε οι ουσίες να περάσουν από την κατάσταση του “χύματος”, που ήταν η
λεπτή λειοτρίβηση της ύλης, πολύ λεπτή όπως το αλεύρι, για να αναμειχθεί με άλλο
“χύμα” και με την διαδικασία της μεταλλοίωσης, της μεταβολής δηλαδή, θα δώσει
ένα άλλο προϊόν. Η πράξη αυτή λεγόταν “χυμίζειν” ή ακριβέστερα “χυμεύειν” .
Αυτοί που έκαναν την εργασία αυτή, που κατεύθυναν τους εργάτες, ονομάζονταν
“χυμευταί”.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποια ονόματα Ελλήνων
χυμευτών που διασώθηκαν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Είναι αρκετά. Σας αναφέρω τον Θεόδωρο τον Σάμιο
(6ος π.Χ. αιών), τον Γλαύκο τον Χίο (6ος
– 5ος π.Χ.), τον Αρχύτα τον Ταραντίνο, που ανακάλυψε,
που ανακάλυψε και την πρώτη πετομηχανή (αεριωθούμενο) κ.λ.π.
Πως έγινε στάχτη η Ελληνική Επιστήμη
ΕΡΩΤΗΣΗ : Γιατί δεν υπάρχουν στα αρχαία κείμενα οι λέξεις
χυμευτική και χυμευτής
;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Διότι τα σχετικά βιβλία κάηκαν το 323 στη Βιβλιοθήκη
της Αλεξάνδρειας. Στην Αίγυπτο την εποχή αυτή οι Ελληνομεμφίτες είχαν αποκτήσει
τεράστιο πλούτο, λόγω της ικανότητάς τους να μετατρέπουν διάφορα ευγενή μέταλλα
σε χρυσό, τα οποία πούλαγαν σε υψηλές τιμές, και έτσι αποτέλεσαν απειλή για την
οικονομία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Μπορούσαν δηλαδή να φτιάχνουν χρυσό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Όχι. Ουσιαστικά πρόκειται για επιχρυσώσεις. Τις
γνώσεις αυτές τις είχαν πάρει από τους Έλληνες χυμευτάς, που με τον Μ. Αλέξανδρο
έφτασαν εκεί. Έτσι ο Διοκλητιανός διατάζει, όλα τα βιβλία που περιείχαν τις
λέξεις “Χυμεία” και “Χυμευτική” να καούν, όπως και έγινε. Τα έκαψαν και στο
Σεράπειο και στην Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Οι στρατιώτες έμπαιναν ακόμη και
σε σπίτια, όπου είχαν πληροφορίες ότι υπήρχαν τέτοια βιβλία. Και ξέρετε πως
σώθηκαν μερικά; Κάποιοι χυμευτές πέθαναν πριν τον διωγμό, ήταν Αιγύπτιοι με
Ελληνική μόρφωση. Όπως ξέρετε μέσα στην μούμια έβαζαν και τα αγαπημένα
αντικείμενα του νεκρού. Έτσι στις Θήβες της
Αιγύπτου τον 19ο
αιώνα βρέθηκαν δύο μούμιες, που
περιείχαν χειρόγραφα Χυμευτικής, τα οποία μεταφέρθηκαν στο μουσείο Λέυντεν
της Ολλανδίας,
που αναφέρουν εκπληκτικά πράγματα : Παρασκευή χρωμάτων, γυαλιών, τεχητών
πολύτιμων λίθων, επιχρυσώσεις, όπως ακριβώς κάνουν σήμερα, και ονομασίες στοιχείων
όπως π.χ.
η σημερινή σόδα
ήταν το “νίτρον” αρχαίων Ελλήνων. Αυτά διάβασε ο Μπερτελώ και πείσθηκε, πως η
σημερινή επιστήμη της Χημείας προέρχεται απ’ τους αρχαίους Έλληνες. Το “λεξικό της Σούδας” - και όχι του “Σουΐδα”, όπως το λένε – αναφέρει, ότι σύμφωνα με το διάταγμα του Διοκλητιανού
στην Αλεξάνδρεια, και πιθανώς και σε άλλες πόλεις της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, κατακάηκαν “ΤΑ ΠΕΡΙ ΧΥΜΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΥ
ΤΟΙΣ ΠΑΛΑΙΟΙΣ ΑΥΤΩΝ ΓΕΓΡΑΜΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΡΟΣ ΜΗΚΕΤΙ ΠΛΟΥΤΕΙΝ ΑΙΓΥΠΤΙΟΙΣ ΕΤΙ ΤΟΙΑΥΤΗΣ
ΠΕΡΙΓΙΓΝΕΣΘΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, ΜΗΔΕ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΥΣ ΘΑΡΡΟΥΝΤΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΝ ΡΩΜΑΙΟΥΣ
ΑΝΤΑΙΡΕΙΝ” [= τα περί χημείας και χρυσού βιβλία που είχαν γράψει οι
αρχαίοι, για να
μην πλουτίζουν πια οι Αιγύπτιοι ασχολούμενοι με την τέχνη αυτή και με τα χρήματα
να αποκτούν θάρρος, για να επαναστατούν εναντίον των ρωμαίων].
ΕΡΩΤΗΣΗ : Ασφαλώς οι χημικές γνώσεις των Ελλήνων θα επηρέασαν
τις
φιλοσοφικές
τους αντιλήψεις
για την ουσία της ύλης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Βεβαίως. Οι χυμευτές, αυτοί οι πρακτικοί φιλόσοφοι,
ήταν κατά κάποιο τρόπο η πειραματική πλευρά και ταυτόχρονα η εφαρμογή
της
επιστημονικής
θεωρίας.
Η απάτη του δόγματος “Εξ ανατολών το
φως
”
ΕΡΩΤΗΣΗ : παρ’ όλη αυτή την πληρότητα η κατεστημένη άποψη
διεθνώς μιλά για την γέννηση του Πολιτισμού αλλού και όχι στην Ελλάδα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ακούστε, τα πράγματα είναι απλά. Η επιστημονική
γνώση είναι καθαρή Ελληνική σκέψη. Από την ιστορική πλευρά υπάρχουν πολλά
κείμενα αρχαίων συγγραφέων, ενώ αντίθετα κείμενα Περσών, Βαβυλωνίων, Χαλδαίων,
Αιγυπτίων, Φοινίκων δεν υπάρχουν. Η παλαιά Διαθήκη είναι το μόνο κείμενο που
αναφέρεται
στην
ύλη, όμως καθαρά
θεοκρατικά. Οι Ελληνικές αντιλήψεις αντίθετα συμβαδίζουν με τις σημερινές κατακτήσεις
της επιστήμης.
Αυτά σκοπίμως αποκρύπτονται διεθνώς από ανθελληνικά κέντρα και από θεωρίες
όπως του μπερνάλ
ή του χάντινγκτον.
Καταλαβαίνετε πως αν δεν υπήρχε ο Μπερτελώ, δεν θα ξέραμε
τίποτε για την συμβολή των Ελλήνων στην Χημεία. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με
όλες
τις επιστήμες.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Υπάρχει σε κάποιο Ελληνικό πανεπιστήμιο έδρα Ιστορίας
της
Χημείας, ώστε
να ανασκευαστούν οι κατασκευασμένες απόψεις;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Όχι. Υπήρχε όσο ζούσε ο Στεφανίδης και την κρατούσε
γιατί ήταν ο Στεφανίδης. Προσπαθούμε σήμερα να την καθιερώσουμε και πάλι. Εγώ
θέλω να κάνω το χρέος μου στην επιστήμη που υπηρετώ. Να καταδείξω δηλαδή την
συμβολή των προγόνων μας
. Αν ήμουν γιατρός θα το έκανα στην Ιατρική.
[Παν. Λ. Κουβαλάκης -
Περιοδικό ΔΑΥΛΟΣ τ. 226 (Οκτώβριος 2000)]
Στον λόφο όπου εντοπίζεται η ακρόπολη της αρχαίας Καμίρου στην
Ρόδο, πλησίον του ναού της Αθηνάς Καμιράδος, βρίσκεται αρχαιότατη δεξαμενή
χωρητικότητας 600 περίπου κυβικών μέτρων. Η δεξαμενή αυτή, το κτίσιμο της οποίας
χρονολογείται κατά προσέγγιση στο 900 π.Χ., είναι κατασκευασμένη από ένα υλικό
σκληρό και αδιάβροχο, η παρουσία του οποίου
προέτρεψε προ πολλών ετών τον επίτιμο διευθυντή
του τ. Υπουργείου Δημοσίων Έργων κ. Ευστάθιο Ευσταθιάδη, που βρισκόταν για
επαγγελματικούς λόγους στην Ρόδο, να λάβει δείγματα του υλικού αυτού και να
προχωρήσει σε χημική ανάλυσή τους. Όπως τελικά διεπίστωσε, πρόκειται για ένα
μείγμα αδρανούς υλικού, το οποίο συνιστά έναν τύπο σκυροδέρματος (τσιμέντου),
που ελάχιστα διαφέρει από το εν χρήσει σημερινό (τύπου πόρτλαντ). Ο κ.
Ευσταθιάδης συνέγραψε και ειδική μονογραφία για το θέμα με πληθώρα ιστορικών,
τεχνικών και
χημικών πληροφοριών.
Ακολουθεί η
συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Ευσταθιάδης στο περιοδικό "ΔΑΥΛΟΣ"
ΕΡΩΤΗΣΗ : Θα ήθελα να μας πείτε, κ. Ευσταθιάδη, εάν υφίστανται
διαφορές μεταξύ του σκυροδέματος που ανακαλύψατε στην Κάμιρο και του σημερινού
εν χρήσει μπετόν.
|
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ουσιαστικά δεν
έχουν καμία απολύτως διαφορά. Η τεχνολογία του σημερινού μπετόν, που
χρησιμοποιείται στα οποιαδήποτε έργα, οικοδομές, λιμάνια, γέφυρες, αεροδρόμια
κλπ, είναι ακριβώς ίδια με αυτήν του αρχαίου Ελληνικού μπετόν.
Μία μικρή ωστόσο αλλά
αξιοπρόσεκτη και σημαντική υπέρ του αρχαίου Ελληνικού σκυροδέματος διαφορά
είναι, ότι οι αρχαίοι πρόσεξαν να δώσουν στην τσιμεντένια μεμβράνη, που
παρεμβάλλεται μεταξύ όλων των κόκκων της συνθέσεως του μπετόν, λίγο μεγαλύτερο
πάχος απ’ ότι βλέπει κανείς στο σημερινό μπετόν.
Αυτό αποτελεί μία από τις
αποδείξεις της σοφίας των αρχαίων Ελλήνων
μηχανικών.
|
ΕΡΩΤΗΣΗ : Εκτός απ΄ το συγκεκριμένο δείγμα της Καμίρου,
ενδέχεται το σκυρόδεμα να ήταν γνωστό και εν χρήσει και σε άλλα μέρη του
Ελλαδικού χώρου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Είχα παρακαλέσει το Υπουργείο Πολιτισμού να μου
υποδείξει θέσεις κι άλλων αρχαίων κατασκευών, κυρίως δεξαμενών. Πράγματι μου
είχε στείλει ένα πίνακα με υπάρχουσες δεξαμενές και σε άλλα μέρη του Ελλαδικού
χώρου. Η διατήρηση όμως της στεγανοποίησης των αυτών δεν ήταν τόσο καλή, όσο
αυτή της προτύπου κατασκευής της Καμίρου.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Γνωρίζουμε, κ. Ευσταθιάδη ότι το τσιμέντο είναι
εφεύρεση των τελευταίων εκατό ετών από τους Άγγλους. Πως συνέβαινε οι αρχαίοι
Έλληνες να γνωρίζουν ένα πανομοιότυπο υλικό στην εποχή τους;
|
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι τεχνικοί
είχαν την σοφία, παράλληλα με όλες τις άλλες φιλοσοφικές τοποθετήσεις τους, να
παρατηρήσουν ότι το χώμα της Σαντορίνης, που είχε βγει από το ηφαίστειο, έχει
ιδιαίτερες ιδιότητες, που το κάνουν να διαφέρει από όλα τα γνωστά ανά τον
Ελλαδικό χώρο εδάφη.
Πειραματίστηκαν επάνω σ’
αυτό, αφού τους κίνησε την περιέργεια, και κατέληξαν όχι μόνο να το
χρησιμοποιούν αναμιγνύοντάς το με ασβέστη, ο οποίος τους ήταν ήδη από παλαιότερα
γνωστός, αλλά και να παράγουν μία “λάσπη”, η οποία άντεχε περισσότερο στο νερό
και μπορούσε να πήξει μέσα σε αυτό, σε αντίθεση με άλλα κοιτάσματα από φυσική
άμμο και ασβέστη. Αλλά εν συνεχεία, αφού επεξέτειναν τις μελέτες τους,
διεπίστωσαν ότι το λεπτότατο υλικό της “Θηραϊκής γης”, που υφίσταται σε πολύ
μικρό ποσοστό, ίσως κάτω του 20%, είναι και το πλέον ουσιώδες.
Γι’ αυτό το λόγο επενόησαν
κάποια γνωστή μόνο σ’ αυτούς μέθοδο την οποία εφήρμοσαν σε εκτεταμένη κλίμακα
για την παραγωγή των γεωδών χρωστικών υλών, τις οποίες χρησιμοποιούσαν για την
βαφή και ζωγραφική των αρχαίων Ελληνικών αγγείων. Κατασκεύαζαν έτσι αυτά τα
απαράμιλλα έργα τέχνης, η αντοχή των οποίων ακόμα και μέσα στην θάλασσα με την
πάροδο όχι μόνο των αιώνων αλλά και των χιλιετιών παραμένει
αναλοίωτη.
|
ΕΡΩΤΗΣΗ : Είναι γνωστό ότι η παρασκευή τσιμέντου σήμερα
προϋποθέτει την καύση των συστατικών σε καμίνους. Αυτό συνέβαινε και τότε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Σε ότι αφορά την παραγωγή, η διαφορά με το σημερινό
τσιμέντο είναι ότι σε όλη την υφήλιο παρασκευάζεται μέσα σε απλές καμίνους, στις
οποίες προσθέτουν το μίγμα των πρώτων υλών, το οποίο ψήνεται εκεί, ενώ στην
αρχαία Ελλάδα θεωρώ ότι χρησιμοποιούσαν διπλές καμίνους. Η μία εξ’ αυτών δεν
ήταν άλλη από το ηφαίστειο, όπου στα έγκατα της γης ψηνόταν το φυσικό γεώδες
υλικό, που κατόπιν χρησιμοποιούσαν ως πρώτη
ύλη, για να παρασκευάσουν το τσιμέντο. Το δεύτερο
καμίνι ήταν το τεχνητό, όπου έψηναν τον ασβεστόλιθο και έβγαζαν ασβέστη. Σε
συνδυασμό τώρα της μεθόδου της “υδαταιώρησης” του επεξεργασμένου υλικού του
ηφαιστείου, της αναμίξεως δηλαδή της Θηραϊκής γης με νερό και της αφαιρέσεως του
νερού μετά από εικοσιτετράωρη καθίζηση, πετύχαιναν την λήψη του ανωτάτου
στρώματος της στάθμης, που αποτελεί και το ένα συστατικό του τσιμέντου. Το
δεύτερο συστατικό, όπως είπαμε, ήταν ο ασβέστης που ψηνόταν σε δεύτερο καμίνι.
Τα δύο αυτά υλικά σε ορισμένη αναλογία μεταξύ τους και με την προσθήκη νερού
δίνουν ένα κράμα, που έχει τις ίδιες χημικές ιδιότητες με το σημερινό τσιμέντο
“Portland”.
Επομένως η μόνη ουσιαστική διαφορά του αρχαίου τσιμέντου με το σημερινό τσιμέντο
είναι, ότι το πρώτο παρήγετο με βάση την εμπνευσμένη τεχνολογία των αρχαίων
Ελλήνων τεχνικών.
[Μάριος Μαμανέας - Περιοδικό ΔΑΥΛΟΣ τ. 226 (Οκτώβριος
2000)]
Βιβλιογραφία - σχετικές αναφορές
Από όπου προέρχονται οι φωτογραφίες και οι
συνεντεύξεις της σελίδας μας.
|
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αρχαία
Ελληνική Χημεία
-
Στο βιβλίο "ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΛΧΗΜΕΙΑΣ" του Θανάση Μαργαρίτη
εκδ. ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ
---------------------
Σπήλαιο Αλεπότρυπα Δυρού.
Ασημένια κοσμήματα, χάλκινα εγχειρίδια, αλλά και βραχογραφίες και πιθανά σημάδια
γραφής της νεολιθικής εποχής περιλαμβάνονται ανάμεσα στα πλούσια ευρήματα των
συνεχιζόμενων ανασκαφών.
Στην περιοχή του Δυρού
εκτός του μεγαλύτερου και γνωστότερου σπηλαίου “Βλυχάδα” υπάρχουν τουλάχιστον
άλλα τρία σπήλαια που παρουσιάζουν αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Το σημαντικότερο από
αυτά και το μόνο στο οποίο έχουν γίνει ανασκαφές μέχρι στιγμής, είναι το σπήλαιο
Αλεπότρυπα. Το σπήλαιο αυτό ανακαλύφθηκε τον Μάιο του 1958 τυχαία από τον Α
Λαμπρινάκο, όταν μπήκε μέσα από μία τρύπα ο σκύλος του, κυνηγώντας μία
αλεπού.
Βρίσκεται 200 περίπου
μέτρα πριν από την νέα είσοδο του σπηλαίου “Βλυχάδα” σε υψόμετρο 20 μέτρων από
την επιφάνεια της θάλασσας. Το σπήλαιο είναι διώροφη κοίτη υπόγειου ποταμού με
μήκος γνωστό 270 μέτρα και μήκος διαδρόμων περίπου 600 μέτρα. Η έκτασή του είναι
6.500 μ² και η θερμοκρασία του είναι σταθερή στους 18°C.
Σε κρυφό θάλαμο, στα δεξιά της "Μεγάλης Σάλας"
(της μεγαλύτερης αίθουσας) του σπηλαίου, σε κρεμαστή μαρμάρινη φυσική πλάκα (βλ.
εικόνα δεξιά), ανακαλύφθηκαν εγχάρακτες παραστάσεις (βραχογραφίες) συμπληρωμένες
με κοκκινόχωμα.
 
Ευρήματα από το νεολιθικό μουσείο
Δυρού
Τα πολυπληθή ευρήματα του Νεολιθικού Μουσείου Δυρού προέρχονται από το
σπήλαιο Αλεπότρυπα του Πύργου Δυρού Λακωνίας και μιλούν για την ζωή, τις
δραστηριότητες και το υψηλό πνευματικό επίπεδο του ανθρώπου που έζησε εκεί
οργανωμένος σε κοινότητα κατά την διάρκεια της 5ης και 4ης
χιλιετίας π.Χ.Μία ομάδα νεολιθικών ναυτικών που παρέπλεαν τον κόλπο του Δυρού στο ταξίδι τους για Μήλο προκειμένου να εφοδιαστούν οψιανό, το πολύτιμο αυτό σκληρό ηφαιστειογενές υλικό που είναι κατάλληλο για την κατασκευή εργαλείων και όπλων, φαίνεται ότι προσορμίστηκαν εδώ, εντόπισαν την λίμνη με το πόσιμο νερό που υπάρχει στο σπήλαιο και εγκαταστάθηκαν σε αυτό. Το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο, ως κατοικία, ως εργαστήριο, ως απέραντη αποθήκη αγαθών και παράλληλα ως νεκροταφείο και τόπος λατρείας. Ο πλούτος και η ποιότητα των ευρημάτων αποδεικνύουν ότι στον Δυρό αναπτύχθηκε μία πολυάνθρωπη δυναμική κοινωνία που εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο με γεωργοκτηνοτροφικό και παράλληλα με έντονο εμποροναυτικό χαρακτήρα. Τα αρίστης κατασκευής εργαλεία από λίθο, κόκαλο και οψιανό, η εξαίρετη γραπτή, ακόσμητη και ανάγλυφη κεραμική, τα χαρακτηριστικά σύνεργα υφαντικής, βελόνες και σφονδύλια, τα λεπτοκαμωμένα οστέινα, λίθινα, αλά και αργυρά κοσμήματα, τα κομψά πήλινα και μαρμάρινα ειδώλια και το άφθονο, άριστα διατηρημένο σκελετικό υλικό ανθρώπων και ζώων, καθιστούν το σπήλαιο Αλεπότρυπα Δυρού σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο με μοναδικό επιστημονικό ενδιαφέρον. Η νεολιθική κοινότητα στο Δυρό αναπτύχθηκε κατά το διάστημα του 5.000 – 3200 π.Χ. (νεότερη και τελική νεολιθική περίοδος). Η ζωή της κοινότητος διεκόπη απότομα γύρω στα 3200 π.Χ. από έναν ισχυρό σεισμό, ο οποίος προκάλεσε κατάρρευση βράχων με αποτέλεσμα να φράξει η είσοδος του σπηλαίου. Οι εγκλωβισμένοι στο σπήλαιο πέθαναν από πείνα (όπως μας δείχνουν οι άταφοι σκελετοί), ενώ όσοι βρέθηκαν στο ύπαιθρο, εγκατέλειψαν την περιοχή γιατί στερήθηκαν το πόσιμο νερό που υπήρχε στην λίμνη της Αλεπότρυπας.
Τα τέσσερα χάλκινα σφυρήλατα εγχειρίδια (ή λόγχες)
μαζί με υπολείμματα από την τήξη του χαλκού που βρέθηκαν στην Αλεπότρυπα,
φανερώνουν την υψηλή στάθμη της τεχνικής εξελίξεως του πολιτισμού του
Δυρού.
Δείγματα ακόσμητης και ανάγλυφης κεραμικής,
εξαίρετης τέχνης.
  
Σύμβολα κεραμέων ή κάποιο είδος γραφής; Οι
αρχαιολόγοι δεν έχουν απαντήσει με βεβαιότητα καθώς οι ανασκαφές αλλά και η
μελέτη των ευρημάτων συνεχίζεται ακόμα.
Στο συγκεκριμένο όστρακο διακρίνονται μεταξύ
άλλων τα γράμματα Α, Σ, Ν. Πρόκειται για ένα δείγμα αλφαβητικής γραφής στην
νεολιθική εποχή που έρχεται να αναθεωρήσει πολλές απόψεις;
Η γραπτή κεραμική του Δυρού
Χαρακτηριστικά δείγματα γραπτής κεραμικής. Η
σχηματική και χρωματική ποικιλία των διακοσμητικών θεμάτων της γραπτής κεραμικής
του Δυρού, εκφρασμένη περίτεχνα σε ιδιαίτερα επιμελημένης κατασκευής, αγγεία,
λατρευτικού προφανώς χαρακτηρισμού, φανερώνει εκλεπτυσμένο επίπεδο αισθητικής
αντίληψης και φαντασίας.
   Το Νεολιθικό μουσείο Δυρού λειτουργεί κανονικά και σύντομα πρόκειται να ξανανοίξει για τους επισκέπτες η πρώτη αίθουσα του σπηλαίου. |
|||||||||
Βιβλιογραφία
- "Τα σπήλαια της Ελλάδας" Άννας Πετροχείλου εκδ. Εκδοτικής Αθηνών 1994 (από όπου προέρχονται και οι δύο εικόνες με τις βραχογραφίες)
- "Τουριστικός οδηγός νεολιθικού μουσείου Δυρού" εκδ. Ταμείου Αρχαιολογικών πόρων 1997
----------
Σπήλαιο Φράχθι Αργολίδος
-
Η ανακάλυψη της αρχαιότερης αποδεδειγμένης Ναυσιπλοΐας
(περ. 7250 π.Χ.)
Η ανακάλυψη της αρχαιότερης αποδεδειγμένης Ναυσιπλοΐας
(περ. 7250 π.Χ.)
Το σπήλαιο Φράχθι στην Αργολίδα (κοντά στο χωριό Κοιλάδα) παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον όχι μόνο λόγω της διαρκούς κατοικήσεως του για μία μεγάλη περίοδο (πολύ πριν το 30.000 π.Χ. και μέχρι το 3.000 π.Χ. περίπου), αλλά και από τα πολύ σημαντικά ευρήματα που βρέθηκαν και αποκαλύπτουν σημαντικές άγνωστες πτυχές της ιστορίας μας.
Τα ευρήματα του
σπηλαίου μας έδωσαν πληροφορίες για τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων του,
τις ασχολίες τους (συλλογή τροφής, κυνήγι, αλιεία κλπ), την τέχνη τους
(κεραμική, εργαλεία κλπ) και πληροφορίες σχετικά με τα έθιμά τους (πρώτη ταφή
κλπ). Οι ανασκαφές στον χώρο ξεκίνησαν το 1967 και ολοκληρώθηκαν το
1976.
|
 |
φωτογραφία πάνω : Η είσοδος του
σπηλαίου.
|
Οι ανασκαφές έφτασαν
σε βάθος 11 μέτρων στο βαθύτερο τμήμα του σπηλαίου. Στο σημείο αυτό βρέθηκαν
πάνω από 11 μέτρα στρωματογραφίας γεμάτα με συντρίμματα που συσσωρεύτηκαν κατά
την διάρκεια της κατοίκησης του σπηλαίου με το πέρασμα των χιλιετιών. Σε βάθος 9
μέτρων βρέθηκαν τα παλαιότερα αποθέματα με ίχνη κατοίκησης και πολιτισμού και
χρονολογούνται στην Άνω Παλαιολιθική περίοδο (περίπου 35.000 έως 20000
π.Χ.)
Φωτογραφία
δεξιά :
άποψη των ανασκαφών στο βαθύτερο τμήμα του σπηλαίου. |
 |
ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΗΣ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΣ
(περ. 7250 π.Χ. σύμφωνα με τις μετρήσεις του καθηγητή T. Jacobsen )
Μία από τις
σημαντικότερες διαπιστώσεις που προέκυψε από την μελέτη των ευρημάτων του
σπηλαίου, είναι για την αποδεδειγμένα αρχαιότερη (μέχρι πρόσφατα)
ναυσιπλοΐα.
Πρόκειται για μία διαπίστωση που επιβεβαίωσε τις ενδείξεις που είχαμε για τις σημαντικότατες ναυτικές ικανότητες των προγόνων μας (π.χ. τα λίθινα αγγεία του 6000 π.Χ. που βρέθηκαν στην Νέα Μάκρη και είναι όμοια με αυτά της Χοιροκοιτίας Κύπρου ήταν μία σαφή ένδειξη). Είναι η απόδειξη ότι οι πρόγονοί μας, ήδη από την δεύτερη φάση της Μεσολιθικής Περιόδου (8.300 - 6.000 π.Χ.) έπλεαν με άνεση στο Αιγαίο, αλλά και ψάρευαν σε ανοιχτές θάλασσες.
Στο σπήλαιο βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες οψιανού (ή οψιδιανού) ενός ηφαιστειακού πτερώματος από την Μήλο (η Μήλος απέχει περίπου 150 χιλιόμετρα από το σπήλαιο).
Πρόκειται για μία διαπίστωση που επιβεβαίωσε τις ενδείξεις που είχαμε για τις σημαντικότατες ναυτικές ικανότητες των προγόνων μας (π.χ. τα λίθινα αγγεία του 6000 π.Χ. που βρέθηκαν στην Νέα Μάκρη και είναι όμοια με αυτά της Χοιροκοιτίας Κύπρου ήταν μία σαφή ένδειξη). Είναι η απόδειξη ότι οι πρόγονοί μας, ήδη από την δεύτερη φάση της Μεσολιθικής Περιόδου (8.300 - 6.000 π.Χ.) έπλεαν με άνεση στο Αιγαίο, αλλά και ψάρευαν σε ανοιχτές θάλασσες.
Στο σπήλαιο βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες οψιανού (ή οψιδιανού) ενός ηφαιστειακού πτερώματος από την Μήλο (η Μήλος απέχει περίπου 150 χιλιόμετρα από το σπήλαιο).
Αυτό το εύρημα σε συνδυασμό με τα οστά μεγάλων ψαριών (πιθανότατα τόνου,
βάρους πολλών δεκάδων κιλών) που βρέθηκαν ανάμεσα στις μεγάλες ποσότητες από
οστά μικρότερων ψαριών, αποδεικνύει την ικανότητα ναυσιπλοΐας και αλιείας σε
ανοιχτές θάλασσες (μεγάλα βάθη), γιατί ψάρια αυτού του μεγέθους και βάρους δεν
ψαρεύονται σε ρηχά νερά. και σίγουρα η αλιεία τους δεν μπορούσε να γίνει πάνω σε
κορμούς δέντρων και απλές σχεδίες όπως προσπαθούν να παρουσιάσουν μερικοί
"επιστήμονες".
|
 |
Τα ερωτήματα που δημιουργούνται από αυτή την ανακάλυψη είναι πολλά π.χ. :
-Τι τεχνοτροπίας ήταν οι βάρκες τους; Μπορούσαν να πλεύσουν τέτοιες αποστάσεις πάνω σε κορμούς δέντρων ή απλές σχεδίες;
Για την τεχνοτροπία κατασκευής δεν μπορεί να απαντήσει κανείς με βεβαιότητα εφ' όσον δεν υπάρχουν σχετικά ευρήματα. Πάντως το σίγουρο είναι ότι (όπως προαναφέραμε), αλιεία μεγάλων ιχθύων σε βαθιά νερά δεν γίνεται πάνω σε κορμούς δέντρων ή απλές σχεδίες.
-Μπορούσαν οι πρόγονοί μας σε τόσο παλαιά εποχή να έχουν εξερευνήσει τις Κυκλάδες; Και τι απόσταση θα μπορούσαν να έχουν καλύψει πλέοντες;
Εφ' όσον πλέοντες μπορούσαν να καλύψουν με άνεση την απόσταση των (τουλάχιστον) 150 χιλιομέτρων μέχρι την Μήλο, είναι σίγουρο ότι όχι μόνο γνώριζαν και είχαν επικοινωνία με την περιοχή των Κυκλάδων, αλλά ίσως να είχαν φτάσει και μακρύτερα. Μία απλή μελέτη ενός χάρτη του Αιγαίου Πελάγους, μας δείχνει ότι με ακτίνα τα 150 Χιλιόμετρα (περίπου 83,5 Ναυτικά μίλια) και ενδιάμεσους σταθμούς τα διάφορα νησιά, καλύπτονται μεγάλες αποστάσεις στο Αιγαίο.
| Ίσως αυτά τα ερωτήματα που δημιουργήθηκαν να "ώθησαν" την αμερικανική αρχαιολογική αποστολή να αμφισβητήσει την αρχική της τοποθέτηση επί του θέματος και να ανασκευάσει τα συμπεράσματά της που αρχικά μιλούσαν για βέβαιη ναυσιπλοΐα. |  |
Πάντως τα νεότερα
ευρήματα - αποδείξεις (της αρχαιότερης πλέον) ναυσιπλοΐας από τα Γιούρα (βλ.
σχετική σελίδα) τα οποία είναι παλαιότερα από το Φράχθι (γύρω στο 8.000
π.Χ.) με τα πολλά αγκίστρια, τα ψάρια (τόνος και εδώ) βάρους μέχρι και 200 κιλών
και η εύρεση οψιανού (ή οψιδιανού) από την Μήλο, έδιωξαν κάθε πιθανή αμφιβολία
για τις σημαντικότατες ναυτικές ικανότητες των προγόνων μας.
Η ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΗ ΤΑΦΗ
Στο σπήλαιο βρέθηκε και
η μέχρι πρόσφατα αρχαιότερη ταφή στον ευρωπαϊκό χώρο (πλέον η αρχαιότερη ταφή
στον Ευρωπαϊκό χώρο είναι αυτή που βρέθηκε στο σπήλαιο Απήδημα Μάνης περ. 28.000
π. Χ.). Η Αμερικανική αποστολή που έκανε τις ανασκαφές την χρονολογεί στην
Μεσολιθική περίοδο περ, 8300 – 6000 π.Χ. μία ημερομηνία που σύμφωνα με νεότερες
μελέτες πρέπει να τοποθετηθεί πιο πίσω ίσως και μέχρι το 10000 π.Χ.
Πρόκειται για έναν
άνδρα 25 περίπου ετών που ετάφη σε συμπτυγμένη στάση σε ένα μικρό φρεάτιο κοντά
στην είσοδο του σπηλαίου. Το φρεάτιο αυτό ήταν σκεπασμένο με λίθους στο
μέγεθος μέγεθος της παλάμης χεριού, αν και δεν βρέθηκαν ταφικά κτερίσματα μαζί
με τον νεκρό η αξία του ευρήματος είναι πολύ μεγάλη.
|
 |
Λεπτομερέστερες μελέτες το 1989 έδειξαν ότι κάποια από τα οστά που βρέθηκαν εκεί δεν άνηκαν στον άνδρα.
 |
Νεότερες
έρευνες τελικά απέδειξαν ότι η ταφή αυτή ήταν η τελευταία από τουλά- χιστον επτά
άλλες παλαιότερες, που όλες μαζί σχημάτιζαν ένα είδους νεκροταφείο, μία
σημαντικότατη και μο- ναδική ανακάλυψη για την συγκεκριμένη
εποχή.
|
Σε τουλάχιστον μία από αυτές τις ταφές βρέθηκαν και ίχνη φωτιάς και ενδέχεται να αποτελούν σημάδια καύσης νεκρών.
ΑΛΛΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ (Αγγειοπλαστική. εργαλεία
κλπ)
Στο σπήλαιο
Φράχθι η ανθρώπινη παρουσία για 20000 - 25000 χρόνια μας άφησε πληθώρα
ευρημάτων. Βρέθηκαν πολλά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, εργαλεία, αγγεία κλπ
και αρκετές ταφές. Σας παρουσιάζουμε ένα μικρό δείγμα των ευρημάτων που βρέθηκαν
στο σπήλαιο.
Εργαλείο αλέσματος σπόρων από την Πρώιμη Νεολιθική περίοδο (περ.
6000 π.Χ.)
|
 |
 |
Διάφορα λίθινα εργαλεία από την Πρώιμη Νεολιθική
περίοδο
(περ. 6000 π.Χ.) |
Αγγειοπλαστική από την Πρώιμη Νεολιθική περίοδο του
σπηλαίου
|
 |
 |
Αγγειοπλαστική από την Νεολιθική περίοδο του
σπηλαίου
|
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Δυστυχώς η ιδιομορφία του Αιγιακού χώρου σε συνδυασμό με την ανύψωση των υδάτων μεταξύ του 14000 και 6000 π.Χ. σίγουρα έφερε πολλούς παρόμοιους χώρους κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σπήλαια που παλαιότερα ήταν σε κάποια απόσταση από την θάλασσα λόγω της υψομετρικής διαφοράς, βρέθηκαν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Είναι
χαρακτηριστικό ότι το σπήλαιο Φράχθι εγκαταλείπεται οριστικά περί το 3000 π.Χ.,
όταν πλέον η στάθμη της θάλασσας είναι πολύ κοντά στο στόμιο του
σπηλαίου.
|
 |
Άραγε πόσοι
άλλοι χώροι με σημαντικότατα ευρήματα θα βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της
θάλασσας στερώντας μας από σημαντικές αποδείξεις για την Άγνωστη Ιστορία
μας; (Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλοί χώροι που μας έδωσαν πολύτιμα ευρήματα και
φώτισαν άγνωστες πτυχές της ιστορίας μας όπως π.χ. το νησάκι Σάλιαγκος ενδιάμεσα
Πάρου και Αντίπαρου, είναι πλέον παραθαλάσσιοι).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΧΕΤΙΚΕΣ
ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ
Jacobsen T. "17.000 Years of
Greek Prehistory"
περιοδικό "Scientific American" τεύχος 234 (1976)περιοδικό "ΔΑΥΛΟΣ " τεύχος 147 (1994) "Ιστορία του Ελληνικού Έθνους" (Εκδοτικής Αθηνών) |
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την σχετική
σελίδα του πανεπιστημίου της
Ινδιάνα
(http://www.indiana.edu/~classics/aegean/R01.html
(http://www.indiana.edu/~classics/aegean/R01.html
------------------
Σημερινά ήθη και έθιμα από την
Μινωική Κρήτη
του Αντ. Θ.
Βασιλάκη
«ΤΡΙΚΟΥΒΕΡΤΟ ΓΛΕΝΤΙ» ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΚΡΑΣΙ , ΣΕ ΓΑΜΟ ΣΤΗΝ
ΚΝΩΣΟ, ΠΡΙΝ 3.500 ΧΡΟΝΙΑ .
Στην προθήκη 87 του Μουσείου Ηρακλείου Κρήτης,
με αριθ. 530, βρίσκεται χρυσό ενεπίγραφο δακτυλίδι. Το δακτυλίδι προέρχεται από
παλαιές ανασκαφές της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στους Μινωικούς τάφους του
Μαύρου Σπήλιου Κνωσού και συγκεκριμένα από τον ταφικό θάλαμο Ε, του τάφου ΙΧ,
που ανήκε σε επιφανή οικογένεια, όπως δείχνουν και άλλα πολύτιμα ευρήματα και
κυρίως μια ενεπίγραφη περόνη. Οι ανασκαφές έγιναν το 1926-1927, και όπως μου
είπε το Μάιο 1996 ο συνταξιούχος εργάτης ανασκαφών Γεωργ. Αντ. Βασιλάκης ετών
88, ο οποίος δούλεψε σ' αυτές, θυμάται ότι η ανασκαφή του συγκεκριμένου τάφου
έγινε υπό την επίβλεψη του αρχαιολόγου Mackenzie, ο οποίος ήταν βοηθός του Evans
και ότι στο βάθος του διαδρόμου (του τάφου) βρέθηκε από τον αρχιεργάτη Μιλιαρά
Ιωάννη, το μοναδικό ενεπίγραφο χρυσό δακτυλίδι.
| Ο οικογενειακός αυτός τάφος δεν υπάρχει πια, διότι κατάρρευσε η οροφή του, επειδή το έδαφος δεν ήταν βραχώδες. Οι Άγγλοι είχαν αρχίσει στο μέρος αυτό τις ανασκαφές μετά την πληροφορία που τους έδωσε ο Εμμ. Ακουμιανάκης, ότι στον αγρό του, στις πλαγιές του Αϊλιά, άρκαλοι είχαν βγάλει όστρακα σκάβοντας. (άρκαλος= ο ασβός στην Κρήτη) |  |
Η δημοσίευση του υλικού που βρέθηκε στον τάφο
δεν έγινε από τον Evans, αλλά από το διάδοχο του John Forsdyke, στον τέταρτο
τόμο του Recueil des inscriptions en lineaire A, με τα διακριτικά KN Zf 13.
Η μοναδικότητα του δακτυλιδιού οφείλεται στο ότι στην σφενδόνη του ήταν γραμμένη σπειροειδής επιγραφή καλλιγραφικής Γραμμικής Α. Τα γράμματα είναι όμοια με αυτά της επιγραφής του κυπέλλου του Ατρέα από την Κνωσό που βρέθηκε μαζί με ένα άλλο στην οικία των μονολιθικών στύλων, πιθανόν πεσμένα από υπάρχοντα όροφο, προέκταση του ιερού που βρισκόταν νότια των διαμερισμάτων της βασίλισσας (κύπελλο του Ατρέα, ονομάζω μια από τις δύο κούπες που βρέθηκαν στην Κνωσό με επιγραφές μοναδικής καλλιγραφικής Γραμμικής, γραμμένες στο εσωτερικό τους με μελάνι σουπιάς, και έχουν εκφράσει πολλοί, αυθαίρετα την γνώμη, ότι είναι μαγικές ρήσεις. Την ονομασία δίνω επειδή γράφει «από το Ατρέα στον Διόνυσο τον γιο του Δία...........»).
Το δακτυλίδι έχει εσωτερική διάμετρο μόλις 13 χιλιοστά, ασφαλώς πολύ μικρό για να φορεθεί στο δάκτυλο της ιδιοκτήτριας .
Η μοναδικότητα του δακτυλιδιού οφείλεται στο ότι στην σφενδόνη του ήταν γραμμένη σπειροειδής επιγραφή καλλιγραφικής Γραμμικής Α. Τα γράμματα είναι όμοια με αυτά της επιγραφής του κυπέλλου του Ατρέα από την Κνωσό που βρέθηκε μαζί με ένα άλλο στην οικία των μονολιθικών στύλων, πιθανόν πεσμένα από υπάρχοντα όροφο, προέκταση του ιερού που βρισκόταν νότια των διαμερισμάτων της βασίλισσας (κύπελλο του Ατρέα, ονομάζω μια από τις δύο κούπες που βρέθηκαν στην Κνωσό με επιγραφές μοναδικής καλλιγραφικής Γραμμικής, γραμμένες στο εσωτερικό τους με μελάνι σουπιάς, και έχουν εκφράσει πολλοί, αυθαίρετα την γνώμη, ότι είναι μαγικές ρήσεις. Την ονομασία δίνω επειδή γράφει «από το Ατρέα στον Διόνυσο τον γιο του Δία...........»).
Το δακτυλίδι έχει εσωτερική διάμετρο μόλις 13 χιλιοστά, ασφαλώς πολύ μικρό για να φορεθεί στο δάκτυλο της ιδιοκτήτριας .
|
Αξίζει να επισημανθεί ότι ο δημιουργός της επιγραφής του
δακτυλιδιού χάραξε πρώτα μια γραμμή-οδηγό, με βάσει την οποία χαράχτηκαν τα
δεκαεννέα συλλαβογράμματα του κειμένου.
Διαπιστώνεται έτσι, ένα ακόμη κοινό σημείο με την επιγραφή του δίσκου της
Φαιστού, εκτός από τη σπειροειδή διάταξη του κειμένου και τη φορά ανάγνωσης
αυτού. Η επιγραφή του δακτυλιδιού διαβάζεται από μέσα προς τα έξω όπως στον
δίσκο της Φαιστού του οποίου το κείμενο Ελληνικής Κρητικής διαλέκτου και της δια
τεχνάσματος αποτυπωμένης Ελληνικής Κρητικής γραφής, τύπου Κωδίκων Γόρτυνας,
διάβασα πριν τέσσερα χρόνια.
|
 |
Την φορά ανάγνωσης του
κειμένου στο δίσκο μας πληροφορεί και η πινακίδα Γραμμικής Α, που βρέθηκε μαζί
μ'αυτόν.
Θα επαναλάβω εδώ ότι η Γραμμική Α δημιουργήθηκε
από την Ελληνική Κρητική διάλεκτο και χρησιμοποιούνταν παράλληλα με τα
«Ιερογλυφικά» της Κρητικής Ελληνικής Διαλέκτου, μέχρι και τους Ελληνιστικούς
χρόνους για να αποτυπώνουν αυτά που ήθελαν να γράψουν, οι σε παγκόσμιο επίπεδο,
μοναδικοί λεξιπλάστες Κρητικοί.
Το κείμενο της Γραμμικής Α του δακτυλιδιού, είναι αυτό που ακολουθεί:
ku o-a-ra re-te-i me-ta-ja pa-du-pi ti-na ne-jo-re-a.
Η μετάφραση είναι : Μεγάλος γάμος με το ταίρι μου, με πάνδουρους και το κρασοβάρελο γεμάτο κρασί που έρεε.
Έχομε, απ' ότι βλέπομε εδώ, αναμνηστικό δακτυλίδι για γάμο σε σπίτι πλούσιας οικογένειας
ΛΕΞΕΙΣ
που και ιων.τ. κου και αιόλ.τ. ποι (αόρ.εγκλιτ.επίρρ.) = σε κάποιο βαθμό. 2.(συχνά προστίθεται σε προεισαγωγικά μόρια ή επιτάσσεται σε λέξεις προκειμένου να περιορίσει ή να τροποποιήσει κάποια έκφραση) κατά κάποιον τρόπο, πιθανώς, ίσως. 3.κάπου, σε κάποιο τόπο.
όαρ, όαρρος,η. 1.η γυναίκα ως σύντροφος, η σύζυγος 2.(κατά τον Ησύχ.) <<όαρας. γάμους, οι δε γυναίκας>>.
ρέθος,το. 1.το πρόσωπο 2. το σώμα.
μεταϊζω. κάθομαι μαζί με κάποιον ή κοντά σε κάποιον.
Πάνδουρος = αρχαιότατο λαϊκό νυσσόμενο έγχορδο μουσικό όργανο, αποτελούμενο από τρεις χορδές ή από τρία ζεύγη χορδών, είδος λαούτου με μακρύ βραχίονα, αλλ. τρίχορδο ή μπαντούρα και πανδούρα.
Τίνα,η. = βυτίο οίνου
νέω = (η μτχ.παθ.παρακμ.) ο υπερβολικά γεμάτος, ο παραγεμισμένος.
ρέω = αναβλύζω, ξεχύνομαι. (για στέγη ή αγγείο) στάζω, τρέχω.
Το κείμενο της Γραμμικής Α του δακτυλιδιού, είναι αυτό που ακολουθεί:
ku o-a-ra re-te-i me-ta-ja pa-du-pi ti-na ne-jo-re-a.
Η μετάφραση είναι : Μεγάλος γάμος με το ταίρι μου, με πάνδουρους και το κρασοβάρελο γεμάτο κρασί που έρεε.
Έχομε, απ' ότι βλέπομε εδώ, αναμνηστικό δακτυλίδι για γάμο σε σπίτι πλούσιας οικογένειας
ΛΕΞΕΙΣ
που και ιων.τ. κου και αιόλ.τ. ποι (αόρ.εγκλιτ.επίρρ.) = σε κάποιο βαθμό. 2.(συχνά προστίθεται σε προεισαγωγικά μόρια ή επιτάσσεται σε λέξεις προκειμένου να περιορίσει ή να τροποποιήσει κάποια έκφραση) κατά κάποιον τρόπο, πιθανώς, ίσως. 3.κάπου, σε κάποιο τόπο.
όαρ, όαρρος,η. 1.η γυναίκα ως σύντροφος, η σύζυγος 2.(κατά τον Ησύχ.) <<όαρας. γάμους, οι δε γυναίκας>>.
ρέθος,το. 1.το πρόσωπο 2. το σώμα.
μεταϊζω. κάθομαι μαζί με κάποιον ή κοντά σε κάποιον.
Πάνδουρος = αρχαιότατο λαϊκό νυσσόμενο έγχορδο μουσικό όργανο, αποτελούμενο από τρεις χορδές ή από τρία ζεύγη χορδών, είδος λαούτου με μακρύ βραχίονα, αλλ. τρίχορδο ή μπαντούρα και πανδούρα.
Τίνα,η. = βυτίο οίνου
νέω = (η μτχ.παθ.παρακμ.) ο υπερβολικά γεμάτος, ο παραγεμισμένος.
ρέω = αναβλύζω, ξεχύνομαι. (για στέγη ή αγγείο) στάζω, τρέχω.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-----------------------
1. Εγκυκλοπ.:Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα
2. Liddell-Scott:Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης
3. Ι.Σταματάκου:ΛΕΞΙΚΟΝ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ
4. Ι.Πανταζίδου:ΛΕΞΙΚΟΝ ΟΜΗΡΙΚΟΝ
5. Jan de Groot:Ομηρικό Λεξιλόγιο
6. Στ.Αλεξίου:Καθαρισμός Αργυρών αντικειμένων Μουσείου Ηρακλείου (Αρχαιολογικά Χρονικά 1975)
7. Stylianos Alexioy-William C.Brice : Silver pin from Mavro Spelio with Linear A': HER. MUS. 540. Kadmos 11(1972)
8. John Chadwick:ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β'
9. J.T.Hooker:ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β'
10. Ι.Προμπονάς:Εισαγωγή εις την Μυκηναϊκήν Φιλολογίαν
11. EMILY WERMEULE:ΕΛΛΑΣ-ΕΠΟΧΗ του ΧΑΛΚΟΥ
12. Walter Burkert:ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
13. SINCLAIR HOOD:Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
14. ΠΩΛ ΦΩΡ:Η καθημερινή Ζωή στην Κρήτη τη Μινωϊκή Εποχή
15. ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΑΕ:ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
16. ΠΩΛ ΦΩΡ:ΙΕΡΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
17. MARTIN S. RUIPEREZ-JOSE L. MELENA: ΟΙ ΜΥΚΗΝΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
18. Αλεξίου Στ.:Μινωικός πολιτισμός
19. Αχ.Τζαρτζάνου:Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης
20. Δικηγορικός Σύλλογος Ηρακλείου:Η Μεγάλη Δωδεκάδελτος Επιγραφή της Γόρτυνος
21. J-P.OLIVIER:Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ (Φωτογραφική έκδοση 1992)
22. Αχ.Τζάρτζανου:ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΝ της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης
23. O.NEUGEBAUER:Οι Θετικές Επιστήμες στην Αρχαιότητα
24. ΕΙΛΑΠΙΝΗ:2 τόμοι 1987
25. LOUIS GODART:Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ (Το Αίνιγμα Μιας Γραφής Του Αιγαίου)
26. ΛΕΞΙΚΟ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ (ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ )
27. ΛΕΞΙΚΟ ΣΟΥΔΑ (ΣΟΥΪΔΑ) (ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ) 2 ΤΟΜΟΙ
28. ΛΕΞΙΚΟ ΗΣΥΧΙΟΥ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ, (ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ 1975)
29. Τζών Μπόρντμαν: Αρχαία Ελληνική Τέχνη (Υποδομή 1980)
30. ΧΡΗΣΤΟΥ.ΤΣΟΥΝΤΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ, ("ΑΘΗΝΑ" 1928)
31. BOTSFORD & ROBINSON : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (Εθνική Τράπεζα 1995)
32. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΟΡΝΙΝΓΚ: ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ (Εκδόσεις Καστανιώτη 1997)
33. ΓΙΑΝΝΗΣ & ΕΦΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΑΚΗ : ΑΡΧΑΝΕΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗ ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΜΜΟΣ 1997)
2. Liddell-Scott:Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης
3. Ι.Σταματάκου:ΛΕΞΙΚΟΝ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ
4. Ι.Πανταζίδου:ΛΕΞΙΚΟΝ ΟΜΗΡΙΚΟΝ
5. Jan de Groot:Ομηρικό Λεξιλόγιο
6. Στ.Αλεξίου:Καθαρισμός Αργυρών αντικειμένων Μουσείου Ηρακλείου (Αρχαιολογικά Χρονικά 1975)
7. Stylianos Alexioy-William C.Brice : Silver pin from Mavro Spelio with Linear A': HER. MUS. 540. Kadmos 11(1972)
8. John Chadwick:ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β'
9. J.T.Hooker:ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β'
10. Ι.Προμπονάς:Εισαγωγή εις την Μυκηναϊκήν Φιλολογίαν
11. EMILY WERMEULE:ΕΛΛΑΣ-ΕΠΟΧΗ του ΧΑΛΚΟΥ
12. Walter Burkert:ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
13. SINCLAIR HOOD:Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
14. ΠΩΛ ΦΩΡ:Η καθημερινή Ζωή στην Κρήτη τη Μινωϊκή Εποχή
15. ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΑΕ:ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
16. ΠΩΛ ΦΩΡ:ΙΕΡΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
17. MARTIN S. RUIPEREZ-JOSE L. MELENA: ΟΙ ΜΥΚΗΝΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
18. Αλεξίου Στ.:Μινωικός πολιτισμός
19. Αχ.Τζαρτζάνου:Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης
20. Δικηγορικός Σύλλογος Ηρακλείου:Η Μεγάλη Δωδεκάδελτος Επιγραφή της Γόρτυνος
21. J-P.OLIVIER:Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ (Φωτογραφική έκδοση 1992)
22. Αχ.Τζάρτζανου:ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΝ της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης
23. O.NEUGEBAUER:Οι Θετικές Επιστήμες στην Αρχαιότητα
24. ΕΙΛΑΠΙΝΗ:2 τόμοι 1987
25. LOUIS GODART:Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ (Το Αίνιγμα Μιας Γραφής Του Αιγαίου)
26. ΛΕΞΙΚΟ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ (ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ )
27. ΛΕΞΙΚΟ ΣΟΥΔΑ (ΣΟΥΪΔΑ) (ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ) 2 ΤΟΜΟΙ
28. ΛΕΞΙΚΟ ΗΣΥΧΙΟΥ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ, (ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ 1975)
29. Τζών Μπόρντμαν: Αρχαία Ελληνική Τέχνη (Υποδομή 1980)
30. ΧΡΗΣΤΟΥ.ΤΣΟΥΝΤΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ, ("ΑΘΗΝΑ" 1928)
31. BOTSFORD & ROBINSON : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (Εθνική Τράπεζα 1995)
32. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΟΡΝΙΝΓΚ: ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ (Εκδόσεις Καστανιώτη 1997)
33. ΓΙΑΝΝΗΣ & ΕΦΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΑΚΗ : ΑΡΧΑΝΕΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗ ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΜΜΟΣ 1997)
ΑΝΤΩΝΗΣ ΘΩΜΑ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ
Ερευνητής Προϊστορικών Γραφών ΒΛΥΧΙΑ - ΚΝΩΣΟΥ 715 00 ΗΡΑΚΛΕΙΟ-ΚΡΗΤΗΣ kairatos@hol.gr
------------------------
H Αρχαιότερη γνωστή ταφή
«εγχυτρισμού» βρέθηκε στην περιοχή των Γιαννιτσών σε οικισμό της Νεολιθικής
περιόδου (6500-5800 π.Χ.)
Προέλευση άρθρου :
ΠΑΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
περιοδικό "ΝΑTIONAL GEOGRAPHIC" Αύγουστος 2000 από όπου προέρχονται και οι φωτογραφίες που δημοσιεύουμε. -------------------------
Το ομφάλιο πεδίο της Κνωσσού ως
παγκόσμιο γεωδαιτικό κέντρο
του Αντ. Θ.
Βασιλάκη
Στην Κρήτη τα μινωικά χρόνια σχεδόν κάθε
πόλη, κάθε ανάκτορο, είχε το λατρευτικό του σπήλαιο, ψηλά σε κάποιο κοντινό
βουνό, το οποίο βρισκόταν, το πολύ σε απόσταση μιας ώρας. Εάν κάποιο λατρευτικό
σπήλαιο ήταν σπουδαίο και το χρησιμοποιούσαν για τις ανάγκες τους, άνθρωποι
πέραν της μιας πόλεως, τότε και η πολεοδομία των πόλεων αυτών ήταν προσαρμοσμένη
προς την θέση του λατρευτικού σπηλαίου. Συνήθως οι πόλεις βρισκόταν ανατολικά
του ιερού σπηλαίου, το ιερό δε των ναών που ευρίσκοντο μέσα στην πόλη ήταν
προσανατολισμένο προς το ιερό σπήλαιο που ήταν δυτικά, η δε είσοδος των ναών
ήταν συνήθως από την ανατολή. Στα σπήλαια αυτά, τα οποία δεν ήταν πάντα φυσικά,
συνήθως ιερουργούσαν άνθρωποι με μεγάλη εγκυκλοπαιδική μόρφωση, την οποία
αντλούσαν από γραπτά κείμενα, μοναδικά στο είδος τους, διότι περιέγραφαν σχεδόν
τα πάντα που υπήρχαν ή συνέβαιναν την εποχή εκείνη ή σε προγενέστερες εποχές
πολλών αιώνων. Τα πάντα γνώριζαν λόγω της κρητικής θαλασσοκρατορίας τότε, σε όλο
τον σημερινό γνωστό κόσμο, και λόγω της συμμετοχής σε όλους τους στρατούς της
εποχής, μισθοφόρων κρητών πολεμιστών.
Aυτό ήταν εύκολο, διότι από πολλούς αιώνες
πριν ομιλούσαν πολλοί λαοί και την κρητική γλώσσα (ελληνική) και έγραφαν στην
Γραμμική Α' γραφή, με ελάχιστες παραφθορές, ανάλογα με την πνευματική μόρφωση
κάθε λαού. Οι περισσότεροι λαοί ήταν υπό την επιρροή κρητών εποίκων, οι οποίοι
είχαν δημιουργήσει με την πάροδο των χιλιετηρίδων δικούς τους πολιτισμούς μη
εξαρτημένους πλέον από τη μητρόπολη.
Ο μινωικός πολιτισμός την εποχή εκείνη απέχει
του μυκηναϊκού και κάθε άλλου πολιτισμού, όσο η τεχνολογία ενός ποδηλάτου από
την τεχνολογία των διαστημοπλοίων ή η τεχνολογία των πυρηνικών όπλων από την
άγνωστη στο δυτικό κόσμο τεχνολογία υπερόπλων Τέσλα.
«Εάν μπορούσαμε να δούμε ένα Κρητικό
ανάκτορο του 1500 περίπου με όλες του τις διακοσμήσεις θα μάς προκαλούσε
έκπληξη, αν όχι κλονισμό», γράφει ο HOOD. (Εδώ ο HOOD, ένας άξιος
ανασκαφέας, ίσως ο μόνος εγγλέζος που πέρασε από το νησί την τελευταία χιλιετία,
με μόνο επιστημονικά ενδιαφέροντα και όχι εμπορικά, όπως τους άλλους απόγονους
του Έλγιν και του Έβανς, αναφέρεται με την επικρατούσα μέχρι τώρα άποψη
χρονολογήσεως γεγονότων, η οποία πλέον δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα
για «προϊστορικά» συμβάντα). Στα ποιήματα της Ουγκαρίτ (σημ. της ΑΕΙ :
Ουγκαρίτ = Ευαγορίτις-ιδα) (Ugarit), ο θεός τής βιοτεχνίας, έχει σαν
θρόνο του την Καφτόρ (Kaphtor=Κρήτη), γράφει ο Sinclair Hood.
«Εδώ -γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης στην
Αναφορά στον Γκρέκο- η ψυχή της Ελλάδας εξετέλεσε τη μοιραία της αποστολή:
έφερε το θεό στην κλίμακα του ανθρώπου. Τα τεράστια, ασάλευτα αιγυπτιακά ή
ασσυριακά αγάλματα έγιναν εδώ, στην Κρήτη, μικρά χαριτωμένα. Το σώμα κινήθηκε,
το στόμα χαμογέλασε και το πρόσωπο και το μπόι του θεού πήρε το πρόσωπο
και το μπόι του ανθρώπου».
Τώρα θα ασχοληθούμε πιο αναλυτικά με τα
προηγούμενα. Αναπόφευκτα θα αρχίσομε από τον Μίνωα τον παντοκράτορα και
Θαλασσοκράτορα. Δεν μπορούμε να μην αποκαλέσομε παντοκράτορα, αυτόν που
κατέκτησε και εκπολίτισε, όλο τον πλανήτη Γη, αφήνοντας σε κάθε αποστολή του,
ανθρώπους οι οποίοι δημιούργησαν αποικίες από την Ιαπωνία μέχρι την Αμερικανική
ήπειρο, όπως φαίνεται από τα άψυχα και έμψυχα απομεινάρια. Οι οποίοι μάλιστα
κρατούν ακόμα Κρητικά ήθη και έθιμα, αλλά και η γλώσσα τους προέρχεται από την
ανάμειξη της κατά τόπους ομιλούμενης με την Μινωική (Ελληνική Κρητική
διάλεκτος),(όταν αναφερόμαστε στο Μίνωα δεν εννοούμε συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά
τίτλο βασιλέα-ιερέα. Αν και όλες οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο
διασημότερος όλων, που έδωσε αίγλη στον τίτλο αυτό σύμφωνα με όσα γράφει η
εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, ήταν ο Μίνωας Β). Στις τελευταίες
δυο δεκαετίες πολλοί ξένοι ιστορικοί και ερευνητές βρήκαν καθαρά ελληνικές
λέξεις στις γλώσσες των Ίνκας, Αζτέκων στη Νότιο και Κεντρική Αμερική, καθώς και
στον Ειρηνικό Ωκεανό, στην Ινδονησία, τη Νέα Γουϊνέα, την Πολυνησία, την
Μελανησία, την Αυστραλία. Επίσης από τις Ινδίες την Κίνα ως την Ιαπωνία υπάρχουν
όχι μόνον ελληνικές λέξεις αλλά και πανάρχαιες ελληνικές τοπωνυμίες όπως στην
Κίνα η περιοχή στο νότιο τμήμα της 'Γιουνάν' = Ιωνία κλπ.
Ακόμη και στις περισσότερες, αν όχι σε όλες
τις γλώσσες της Αφρικανικής ηπείρου βρίσκουν καθαρά ελληνικές λέξεις τόσο
αρχαίες όσο και σύγχρονες. Εκπληκτική είναι η ομοιότητα ανάμεσα σε λέξεις της
γλώσσας της Χαβάης και σε λέξεις των αρχαίων ελληνικών. Στα χαβανέζικα
«αέτο» σημαίνει αετός, «νου-νου» = σκέψη,
«μανάω» = μαθαίνω (αρχαία ελληνικά: «μανθάνω»),
«μέλε» = τραγούδι (αρχαία ελλ.: «μέλος» ), «λαούη» =
λαός, «ίκι» = έρχομαι (αρχαία ελλ.: «ικάνω» ),
νόκο= ζω, κατοικώ (αρχαία ελλ.: «ναίω» ). Στα Κανάρια
νησιά, υπάρχουν οι λέξεις «άλιο» για τον Ήλιο και
«σελ» για την Σελήνη. Οι Αζτέκοι στις σύνθετες λέξεις για
τη λέξη «Θεός» χρησιμοποιούν τη λέξη «τεό» που συναντάται σε
πολλά τοπωνύμια. Η πιο περίεργη σύμπτωση είναι στη λέξη «τεοκάλλι» που
σημαίνει «το σπίτι του Θεού» και μοιάζει με το αρχαίο ελληνικό «Θεού
καλιάς» που σημαίνει «ο βωμός του Θεού». Περίεργη είναι επίσης
η φράση των Μάγιας «Κόνεξ 'Ομον Πάνεξ», που ακούγεται το ίδιο με
τη φράση «Κόνξ Ομ Πανξ», που έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες στα Ελευσίνια
Μυστήρια, των οποίων το μυστηριακό τελετουργικό προέρχεται από την Κρήτη. Την
ίδια ελληνική φράση χρησιμοποιούν οι Βραχμάνοι στις θρησκευτικές τελετές
τους, με την μορφή «Κάνσα Ομ Πάνσα». (Με τη μετάφραση του «Κονξ Ομ Πανξ»
και την ετυμολογική ανάλυση της, είχαμε ασχοληθεί σε άρθρο για τον Μινωίτη
Λατρευτή στο φύλλο της ΠΑΤΡΙΔΑΣ, Ηρακλείου Κρήτης 3-6-97). (Σημ. της ΑΕΙ
:σχετικές πληροφορίες στην σελίδα για την Ελληνική προέλευση γλωσσών του Ειρηνικού
Ωκεανού)
Η γραφή των Μάγια είναι στην κυριολεξία
η αρχαία Κρητική γραφή, Γραμμική Α, που έφθασε εκεί από την μεγαλόνησό
μας
, Η παρουσία του Ελληνισμού είναι ορατή στους Μάγια.
Η ζωγραφική, η γλυπτική, η υφαντουργία, όλα Ελληνικά και συγκεκριμένα μινωικά
και Μυκηναϊκά. Οι ναοί με τους μονολιθικούς κίονες, που ζυγίζουν 25 τόνους, δεν
κτίστηκαν ασφαλώς στην ζούγκλα από τους ιθαγενείς γεωργούς, διότι απαιτούσαν
αρχιτεκτονικές, γεωμετρικές γνώσεις και οπωσδήποτε υψηλή τεχνολογία. Επίσης
κατασκεύασαν αστεροσκοπεία και στάδια σαν τα Ελληνικά. Οι Έλληνες μινωίτες
κυβέρνησαν τους Μάγια. Οι Ισπανοί κατακτηταί διηγήθηκαν, ότι η μεγάλη
αυτοκρατορική οικογένεια του Περού, η οποία είχε όλα τα υψηλά αξιώματα, ομιλούσε
μια ιδιαίτερη γλώσσα, ακατανόητη τόσο από το λαό, όσο και από διερμηνείς. Μήπως
αυτή η γλώσσα ήταν η αρχαία κρητική; δηλαδή η αρχαία Ελληνική γλώσσα; .
Γνωρίζομε από άρθρα μας στην «ΠΑΤΡΙΔΑ» στα φύλλα της 4 και 5/2/97, στο τεύχος
Ιανουαρίου 1997 του περιοδικού «ΔΑΥΛΟΣ», και στο τεύχος Ιανουαρίου-Μαρτίου 1998
του περιοδικού «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ» (άρθρο για την καρφίτσα του Μουσείου
Αγίου Νικολάου Κρήτης), ότι η Ελληνική δεν είναι μόνο η γλώσσα της Γραμμικής Β,
αλλά και της Γραμμικής Α, ακόμα δε περισσότερο είναι η γλώσσα των φωνητικών
αξιών στα Κρητικά «ιερογλυφικά» τα οποία εχρησιμοποιούντο από τους ιερείς μέχρι
και την πρώτη χιλιετία π.Χ.
Να σημειώσουμε ότι απ' όλους τους
Προκολομβιανούς λαούς μόνο οι Μάγιας «δημιούργησαν» ένα σύστημα γραφής και η
γλώσσα τους διαφέρει τελείως από τις υπόλοιπες γλώσσες της Κεντρικής Αμερικής
και του Μεξικού. Πολλές λέξεις της αρχαίας Ελληνικής Κρητικής διαλέκτου
συναντούμε στην πανάρχαια Ινδική. αξιοσημείωτος είναι π.χ. ο Κρητικός τύπος
της αναφ.αντων. όστις, στην δοτική ενικού, -ότιμι-, με κατάληξη που απαντά στο
αρχαίο ινδικό, -kasmin. (εγκ.Παπυρος-Λαρους-Μπριτάννικα). Πολλές λέξεις των
αρχαίων Ίνκας μοιάζουν με αρχαίες ελληνικές αφού έχουν Μινωική προέλευση. Να
σημειωθεί ότι ο Γάλλος ερευνητής Pierre Honore, έχει ανακαλύψει επιγραφές με
Κρητικό Γραμμικό Συλλαβάριο στις όχθες του Αμαζονίου, φωτογραφίες των οποίων
δημοσίευσε και η ερευνήτρια Μέρτζ. Πιθάρι Κρητικής προέλευσης, που όμοιο του
βρέθηκε στην Κνωσό, βρήκαν στο Μπίμινι. Χάλκινοι διπλοί Κρητικοί πέλεκεις
Βρέθηκαν στο Ουισκόνσιν και το Οχάιο των ΗΠΑ. Ανάλογα αντικείμενα έχουν βρεθεί
και στην Αγγλία.
Η πολιτιστική εισβολή των Κρητών στα διάφορα
μέρη του βόρειου ιδικά ημισφαιρίου, άρχισε προ της 4ης π.Χ. χιλιετίας,
δημιουργώντας διάφορους μετέπειτα μεγάλους πολιτισμούς όπως ο Αιγυπτιακός και οι
μεγάλοι πολιτισμοί της νότιας Αμερικής. Κάθε μια από τις διάφορες μεγάλες πόλεις
πού κτίστηκαν ανά την υφήλιο από τους πρόγονους μας Μινωίτες (πριν την ύπαρξη
κάθε πολιτισμού στην Αίγυπτο), ήταν γεωδαιτικό ορόσημο ενός τεράστιου
συστήματος καταγραφής για κάθε γεωγραφικό πλάτος, με αρχαιότερο τον
ομφαλό του Ομφάλιου Πεδίου της Κνωσού, η μεγάλη καταστροφή της οποίας έγινε
στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα π.Χ.. Τελευταία βρέθηκαν υπολείμματα στάχτης
από το ηφαίστειο της Σαντορίνης στη Γροιλανδία, τα οποία χρονολογούνται στο 1623
π.Χ. και δείχνουν, με απόκλιση είκοσι χρόνια πάνω-κάτω, το έτος καταστροφής του
Μινωικού πολιτισμού. Η έκρηξη αυτή του ηφαιστείου της Σαντορίνης ήταν τέτοια
που έφτασε στα όρια ακόμη και καταστροφής του πλανήτη.
Για να καταλάβομε το μέγεθος της καταστροφής
θα κάνομε μια σύγκριση της έκρηξης αυτής , με την σχετικά πολύ μικρότερη έκρηξη
, του ηφαιστείου Κρακατάου που βρίσκεται στο στενό Σούνδα, μεταξύ Ιάβας και
Σουμάτρας, και έγινε 26 Αυγούστου 1883. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών,
Μ.Δ.Δερμιτζάκης, σε άρθρο του στην "Εικονογραφημένη ΙΣΤΟΡΙΑ" , της Πάπυρος
Πρεςς, τεύχος 318 γράφει: Στις 26 Αυγούστου δυνατές εκρήξεις ακούστηκαν 160 χλμ.
μακριά και πυκνά σύννεφα σποδού και κισσήρεως ακσφενδονίσθησαν 27 χλμ. υψηλά
μέσα στον αέρα. Κατά μήκος της ακτής της Ιάβας και της Σουμάτρας έπεσε σκοτάδι,
καθώς τα ηφαιστειακά σύννεφα σκέπασαν τον ήλιο. Το σκοτάδι αυτό διήρκεσε δυόμισι
μέρες. Καταρρακτώδεις βροχές σποδού προστέθηκαν στην αναταραχή. Στις 27
Αυγούστου, το Κρακατάου έφτασε στο μέγιστο της εκρηκτικότητας του. Οι θόρυβοι
μιας σειράς εκρήξεων ακούστηκαν ως την Αυστραλία, σε απόσταση 4.840 χλμ. Την
ίδια ώρα, ηφαιστειακά αναβλήματα εκτινάχθηκαν πολλά χιλιόμετρα υψηλά στον
ουρανό. Τα πιο λεπτόκοκκα τεμάχια, με τη βοήθεια των στρατοσφαιρικών ανέμων,
περιέβαλαν την γη και χρειάστηκαν δύο χρόνια περίπου για να κατακαθίσουν.
Υπολογίστηκε ότι 6-8 κυβικά χιλιόμετρα θραυσμάτων πετρωμάτων εκτινάχθηκαν στον
αέρα κατά τη διάρκεια των παροξυσμών που κονιοποίησαν το Κρακατάου, με μια
απελευθέρωση ενεργείας ίση με εκείνη της πιο ισχυρής υδρογονοβόμβας. Όπως ήταν
φυσικό, η επίδραση από την έκρηξή του δημιούργησε ένα τσουνάμι, δηλαδή ένα
μεγάλο παλιρροϊκό θαλάσσιο κύμα, το οποίο έφτασε σε ύψος 38μ. από τη βάση ως την
κορυφή, καθώς χτυπούσε τις ακτές της Ιάβας και της Σουμάτρας παρασύροντας στον
θάνατο 36.000 ανθρώπους. Η δύναμη του τσουνάμι μπορεί να εκτιμηθεί από το
γεγονός ότι μετέφερε ένα μεγάλο πλοίο 2,5 χλμ. στο εσωτερικό της ξηράς και το
έριξε εκεί 10 μ. πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Πετρώματα που ζύγιζαν 50
τόνους μεταφέρθηκαν ακόμη μακρύτερα). Όπως φαίνεται στο «σπίτι των πεσμένων
ογκολίθων» της Κνωσού, ισχυρές ωστικές δυνάμεις ανατίναξαν κυριολεκτικά
τεράστιες πέτρες, που καμιά ανθρώπινη δύναμη δεν θα ήταν δυνατόν να τις
μετακινήσει, παρά μόνο με σημερινά μηχανικά μέσα. Η καταστροφή αυτή αποτέλεσε
ένα γενικότερο γεωλογικό φαινόμενο που παρατηρήθηκε και στην Τροία, στην δυτική
Μικρά Ασία και στην κεντρική Παλαιστίνη, όπως επίσης έδειξαν οι
ανασκαφές.
--------------------------------
------------
|
